Vasiyetnamenin İptali
Vasiyetnamenin İptali
Vasiyetnamenin iptali, ölen kişinin (muris) düzenlemiş olduğu vasiyetnamenin hukuka aykırı olması nedeniyle geçersiz sayılması için açılan bir davadır. Türk Medeni Kanunu (TMK) m.557-559 hükümlerine göre, vasiyetnamenin iptal edilebilmesi için belirli hukuki sebeplerin bulunması gerekmektedir.
Vasiyetnamenin iptali davası, mirasçılar veya mirastan pay alacak diğer ilgililer tarafından açılabilir. İptal davasının temel amacı, murisin gerçek iradesini yansıtmayan veya yasal şartlara uygun olmayan vasiyetnamelerin geçersizliğini sağlamaktır.
1. Vasiyetnamenin Geçerlilik Şartları
Bir vasiyetnamenin geçerli olabilmesi için şu şartlara uygun olması gerekir:
1.1. Murisin Ehliyeti
Yaş Şartı: Murisin vasiyetname yapabilmesi için 15 yaşını doldurmuş olması gerekir (TMK m.502).
Ayırt Etme Gücü: Murisin, vasiyetname yaptığı sırada akıl sağlığı yerinde olmalı ve yaptığı işlemi anlayabilmelidir.
1.2. Şekil Şartları
Türk hukukunda üç tür vasiyetname vardır ve her birinin belirli şekil şartları vardır:
Resmi Vasiyetname:
Noter, sulh hâkimi veya yetkili memur huzurunda iki tanığın katılımıyla düzenlenir (TMK m.532).
El Yazılı Vasiyetname:
Tamamı murisin kendi el yazısıyla yazılmalı, imzalanmalı ve tarih içermelidir (TMK m.538).
Sözlü Vasiyetname:
Murisin hastalık, savaş gibi olağanüstü durumlarda iki tanık huzurunda son arzularını beyan etmesiyle oluşur (TMK m.539).
Vasiyetnamenin bu şekil şartlarına uymaması halinde iptali mümkündür.
2. Vasiyetnamenin İptali Sebepleri
Vasiyetnamenin iptali, belirli hukuki sebeplerin bulunması halinde mümkündür. Türk Medeni Kanunu m.557'ye göre vasiyetnamenin iptal sebepleri şunlardır:
2.1. Ehliyetsizlik (TMK m.557/1)
Muris, vasiyetnameyi düzenlerken ayırt etme gücüne sahip değilse veya 15 yaşını doldurmamışsa, vasiyetname iptal edilebilir.
Akıl hastalığı, bunama, alkol veya uyuşturucu etkisi altında olması, ehliyetsizlik sebebiyle iptal davası açılmasına neden olabilir.
2.2. İradi Olmayan Beyan (Baskı, Tehdit, Aldatma) (TMK m.557/2)
Muris, vasiyetnameyi baskı, tehdit, korkutma (zorlama) veya aldatma (hile) sonucunda düzenlemişse, vasiyetname iptal edilebilir.
2.3. Hukuka veya Ahlaka Aykırılık (TMK m.557/3)
Vasiyetnamenin içeriği, hukuka, ahlaka veya kamu düzenine aykırı ise, örneğin;
Muris, mirasçılarını tamamen mirastan mahrum bırakıyorsa,
Hukuka aykırı bir menfaat sağlayacak bir tasarruf içeriyorsa,
Kanuna aykırı vasiyet şartları içeriyorsa,
İptal davası açılabilir.
2.4. Şekil Şartlarına Aykırılık (TMK m.558)
Vasiyetname, şekil şartlarına uygun değilse geçersiz sayılır.
El yazılı vasiyetname: Tarih içermiyorsa veya murisin el yazısı değilse iptal edilebilir.
Resmi vasiyetname: Noter veya yetkili memur tarafından usulüne uygun düzenlenmemişse iptal edilebilir.
Sözlü vasiyetname: Olağanüstü durum sona erdikten sonra muris hayatta kaldıysa ve vasiyetini resmi hale getirmediyse geçersiz olur.
2.5. Vasiyetnamenin Sonradan İptali veya Değiştirilmesi
Muris, hayattayken vasiyetnameyi iptal edebilir veya değiştirebilir.
Yeni bir vasiyetname düzenlenmişse, eski vasiyetname kendiliğinden hükümsüz hale gelir.
3. Vasiyetnamenin İptali Davası Açma Süreci
3.1. Kimler Dava Açabilir?
Vasiyetnamenin iptali davasını mirasçılar ve miras hakkı etkilenen kişiler açabilir. Bunlar:
Yasal mirasçılar (çocuklar, eş, anne-baba vb.)
Saklı pay sahibi mirasçılar
Vasiyetname ile mirastan pay alacak kişiler
3.2. Yetkili ve Görevli Mahkeme
Yetkili Mahkeme: Murisin son yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi’dir.
Görevli Mahkeme: Sulh Hukuk Mahkemesi’dir.
3.3. Dava Açma Süresi (Zamanaşımı ve Hak Düşürücü Süreler)
Vasiyetnamenin açılmasından itibaren 1 yıl içinde iptal davası açılmalıdır.
Murisin ölümünden itibaren 10 yıl içinde dava açılmazsa iptal hakkı kaybolur.
Şekil şartlarına aykırılık nedeniyle iptal davası açmak için zamanaşımı süresi yoktur.
4. Vasiyetnamenin İptal Edilmesinin Sonuçları
Geçersiz hale gelen vasiyetname hükümsüz sayılır.
Miras, yasal mirasçılar arasında paylaştırılır.
Saklı pay sahiplerinin hakları korunur.
İptal edilen vasiyetnamenin yerine önceki bir vasiyetname varsa, o geçerli olur.
5. Sık Sorulan Sorular
1. Vasiyetname nasıl iptal edilir?
Muris, yeni bir vasiyetname düzenleyerek veya vasiyetnameyi yok ederek iptal edebilir.
Mirasçılar, mahkemeye iptal davası açabilir.
2. Vasiyetnamenin iptali davasını kimler açabilir?
Mirasçılar, saklı pay sahibi mirasçılar ve mirastan pay alacak ilgililer açabilir.
3. Vasiyetnamenin iptali için ne kadar süre içinde dava açılmalıdır?
Vasiyetnamenin açılmasından itibaren 1 yıl, murisin ölümünden itibaren 10 yıl içinde açılmalıdır.
4. El yazılı vasiyetname geçerli midir?
Evet, ancak tamamen murisin el yazısıyla yazılmış, imzalanmış ve tarih içermesi gerekir.
5. Vasiyetname iptal edilirse miras nasıl paylaşılır?
İptal edilen vasiyetname hükümsüz olur ve miras, yasal mirasçılar arasında kanuna göre paylaştırılır.
Reva Hukuk ile Güvendesiniz
Vasiyetnamenin iptali davaları karmaşık hukuki süreçler gerektirir. Hakkınızı kaybetmemek için uzman bir avukat desteği almanız önemlidir.
Telefon: 0554 161 3441
E-posta: info@reva-hukuk.com
Adres: Reva Hukuk ve Danışmanlık Bürosu
Reva Hukuk ve Arabuluculuk
Gebze Merkezli hukuk büromuz, aile, ceza, ticaret, iş hukuku ve icra hukuku konularında ve Ticaret Hukuk Arabuluculuk alanlarında uzmanlaşmıştır.
Adres
Gebze/KOCAELİ, Türkiye
Çalışma
Pazartesi - Cuma
İletişim & Randevu
+90 554 161 34 41
info@reva-hukuk.com
Faydalı Linkler
Çalışma Alanlarımız
