Uluslararası Tahkim ve Uyuşmazlıklar

Uluslararası Tahkim ve Uyuşmazlıkların Çözümü

Uluslararası tahkim, ülkeler arasındaki ticari uyuşmazlıkların veya yatırım anlaşmazlıklarının bağımsız ve tarafsız bir hakem heyeti tarafından çözülmesini sağlayan alternatif bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Tahkim, ulusal mahkemelerden bağımsızdır ve uluslararası ticarette taraflara esneklik, hız ve gizlilik sunar.

Uluslararası Tahkimin Temel Özellikleri

Bağımsızlık:
- Taraflar, uyuşmazlığın çözümünde ulusal mahkemelere gitmeden bağımsız bir hakem heyeti ile sorunlarını çözebilir.
Tarafların Özerkliği:
- Tahkimde taraflar, uygulanacak hukuku, hakemleri, dil ve yargılama usulünü belirleme özgürlüğüne sahiptir.
Hız ve Gizlilik:
- Tahkim süreci, mahkemelere kıyasla daha hızlıdır ve ticari sırların korunmasını sağlayan gizlilik esası üzerine kuruludur.
Sonuçların İcra Edilebilirliği:
- Tahkim kararları, New York Tahkim Sözleşmesi (1958) kapsamında 170’den fazla ülkede bağlayıcıdır ve icra edilebilir.

Uluslararası Tahkimde Uyuşmazlık Türleri

Ticari Uyuşmazlıklar:
- Uluslararası mal satış sözleşmeleri, lisans anlaşmaları, franchising, inşaat ve mühendislik sözleşmeleri gibi ticari konularda ortaya çıkan anlaşmazlıklar.
Yatırım Uyuşmazlıkları:
- Devlet ve yabancı yatırımcılar arasında, devletin müdahalesi veya yatırımın korunamaması durumlarında doğan uyuşmazlıklar.
- Örnek: ICSID (Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Merkezi) nezdindeki davalar.
Enerji ve Altyapı Uyuşmazlıkları:
- Enerji projeleri, altyapı sözleşmeleri ve diğer büyük ölçekli yatırımlardan kaynaklanan anlaşmazlıklar.
Devletlerarası Uyuşmazlıklar:
- Devletler arasında ticaret, sınır veya diğer uluslararası anlaşmazlıklar.

Uluslararası Tahkim Süreci

Tahkim Anlaşması:
- Taraflar, tahkim sürecine ilişkin kuralları belirlemek için bir tahkim şartı veya tahkim anlaşması düzenler.
Hakemlerin Seçimi:
- Taraflar, uyuşmazlığı çözecek hakemleri seçer. Genellikle hakemler, tarafsız ve konusunda uzman kişiler arasından belirlenir.
Usul ve Kuralların Belirlenmesi:
- Taraflar, tahkim sürecinde kullanılacak kuralları ve prosedürleri kararlaştırır. Sıklıkla başvurulan tahkim kuralları:
  - ICC (Uluslararası Ticaret Odası) Tahkim Kuralları,
  - UNCITRAL Tahkim Kuralları,
  - LCIA (Londra Uluslararası Tahkim Mahkemesi).
Duruşma ve Kanıt Sunumu:
- Taraflar, hakem heyeti önünde delillerini sunar. Süreç, yazılı beyanlar ve duruşmalardan oluşabilir.
Tahkim Kararı:
- Hakem heyeti tarafından verilen karar (nihai karar), taraflar için bağlayıcıdır.
Kararın İcrası:
- Tahkim kararı, New York Sözleşmesi kapsamında taraf ülkelerde icra edilebilir.

Uluslararası Tahkimin Avantajları

Hızlı Çözüm: Mahkemelere kıyasla daha kısa sürede sonuçlanır.
Esneklik: Taraflar, sürecin nasıl işleyeceğini belirleme konusunda özgürdür.
Gizlilik: Ticari sırların korunmasını sağlar.
Uzmanlık: Hakemler, uyuşmazlık konusuna göre seçildiği için süreçte uzmanlık avantajı sunar.
Uluslararası İcra: Kararlar, New York Sözleşmesi çerçevesinde uluslararası alanda tanınır ve uygulanır.

Uluslararası Tahkim ve Türkiye

Türkiye, tahkim süreçlerine ilişkin ulusal ve uluslararası mevzuatı düzenlemiştir:

Milletlerarası Tahkim Kanunu:
- Türkiye’de uluslararası tahkim sürecini düzenler.
İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC):
- Türkiye’nin uluslararası tahkim ve uyuşmazlık çözümü için oluşturduğu bir tahkim kurumudur.
New York Sözleşmesi:
- Türkiye, New York Sözleşmesi’ne taraftır ve tahkim kararlarının uluslararası düzeyde icrasını sağlar.

Uluslararası Tahkimde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Tahkim Anlaşmasının Kapsamı:
- Anlaşmanın açık, net ve tarafların iradesini tam yansıtır nitelikte olması gerekir.
Hakemlerin Uzmanlığı:
- Hakemlerin, uyuşmazlık konusundaki bilgi ve deneyimi önemlidir.
Yargılama Yeri ve Uygulanacak Hukuk:
- Tahkim anlaşmasında tahkim yeri ve uygulanacak hukuk önceden belirlenmelidir.

Reva Hukuk ile Güvendesiniz

Uluslararası tahkim ve uyuşmazlık çözümü süreçlerinde uzman kadromuzla yanınızdayız. Ticari uyuşmazlıklar, yatırım anlaşmazlıkları ve diğer uluslararası davalarda müvekkillerimize profesyonel destek sunuyoruz.