selective focus photography of three books beside opened notebook

Nitelikli Haller ve Ağırlaştırıcı Sebepler

Hırsızlık Suçu ve Nitelikli Halleri

Hırsızlık suçu, başkasına ait taşınır bir malın, malikinin rızası olmadan alınmasıdır. Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 141-147. maddeleri arasında düzenlenen hırsızlık suçu, basit ve nitelikli hırsızlık olarak ikiye ayrılır. Nitelikli hırsızlık, suçun belirli durumlarda daha ağır cezayı gerektiren şekilleridir.

1. Basit Hırsızlık Suçu (TCK 141)

TCK 141. maddeye göre, bir kişinin malvarlığına karşı işlenen hırsızlık suçunda ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır.

📌 Örnekler:
✅ Bir mağazadan kıyafet çalmak
✅ Başkasının telefonunu izinsiz almak

🔹 Şikâyete tabi değildir ve savcılık re’sen soruşturma açar.

2. Nitelikli Hırsızlık Suçunun Halleri (TCK 142)

Nitelikli hırsızlık, suçun belirli koşullar altında işlenmesiyle daha ağır cezaya tabi tutulmasını ifade eder. TCK 142. maddeye göre, şu durumlarda ceza 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasına çıkabilir:

2.1. Kamu Kurumlarına veya Kamu Hizmeti İçin Kullanılan Yerlerde (TCK 142/1-a)

Örnek: Bir belediye binasından bilgisayar çalınması

2.2. Halkın Kullanımına Açık Yerlerde (TCK 142/1-b)

Örnek: Park, cami veya okul gibi alanlarda hırsızlık yapılması

2.3. Elektrik, Su, Doğal Gaz Gibi Kamu Hizmetlerine Ait Malzemelerin Çalınması (TCK 142/1-e)

Örnek: Elektrik direğinden kablo çalınması

2.4. Kişinin Konutunda veya Eklentisinde Hırsızlık (TCK 142/2-d)

Örnek: Eve girerek yapılan hırsızlık (evden ayakkabı çalmak dahil)

2.5. Bilişim Sistemleri Kullanılarak İşlenen Hırsızlık (TCK 142/2-e)

Örnek: Kredi kartı bilgilerini ele geçirerek para çekmek

📌 Nitelikli hırsızlık suçları şikâyete tabi değildir ve doğrudan savcılık tarafından soruşturulur.

3. Hırsızlık Suçunda Daha Ağır Cezaya Yol Açan Durumlar (TCK 143-147)

📌 Gece İşlenmesi (TCK 143):

Gece saatlerinde (gün batımından doğumuna kadar) hırsızlık yapılırsa, ceza yarı oranında artırılır.

📌 Silahla veya Çete Halinde İşlenmesi (TCK 149):

Silahla, birden fazla kişiyle veya örgütlü şekilde işlenirse ceza 5 yıldan 12 yıla kadar çıkabilir.

📌 Yağmaya Dönüşmesi (TCK 147):

Hırsızlık sırasında şiddet veya tehdit uygulanırsa, suç gasp (yağma) suçuna dönüşür ve ceza 10 yıldan 15 yıla kadar hapis olur.

4. Hırsızlık Suçunda Cezanın Azaltılabileceği Durumlar

✅ Zorunluluk Hali (TCK 147): Açlık, susuzluk veya zorunlu ihtiyaç sebebiyle işlenen hırsızlıkta cezada indirim yapılabilir.

✅ Etkin Pişmanlık (TCK 168): Hırsız, malı sahibine zarar vermeden geri getirirse ceza indirimi veya cezasızlık uygulanabilir.

5. Hırsızlık Suçunda Şikâyet ve Zamanaşımı Süresi

Basit hırsızlık suçları şikâyete tabi değildir, savcılık doğrudan soruşturma açar.
Zamanaşımı süresi 8 yıldır, yani olaydan itibaren 8 yıl içinde dava açılmazsa, suç zamanaşımına uğrar.