Mirastan Mal Kaçırma Durumu

MİRASTAN MAL KAÇIRMA DURUMUNDA AÇILABİLECEK DAVALAR

Mirastan mal kaçırma, miras bırakanın veya diğer mirasçıların, saklı paylı mirasçıların haklarını ihlal etmek amacıyla malvarlığı üzerinde tasarrufta bulunmaları durumunda söz konusu olur. Türk Hukuku'nda mirastan mal kaçırma durumunda aşağıdaki davalar açılabilir:

1. Tenkis Davası (Türk Medeni Kanunu m. 565-571)

Tenkis davası, miras bırakanın saklı paylı mirasçıların haklarını ihlal edecek şekilde yaptığı tasarrufların (örneğin vasiyetname, bağışlama, düşük bedelle satış gibi işlemler) iptali veya azaltılması için açılır.

Tenkis Davasının Şartları:

Miras bırakan, saklı payı ihlal eden bir işlem yapmış olmalıdır.
Davayı açabilecek kişiler: Saklı paylı mirasçılar (örneğin çocuklar, eş, ana-baba).
Dava açma süresi: Mirasın açıldığını öğrenme tarihinden itibaren 1 yıl, her hâlükârda 10 yıl.

Yetkili Mahkeme:

Miras bırakanın son yerleşim yerindeki asliye hukuk mahkemesi.

Sonuç:

Mahkeme, saklı payı ihlal eden tasarrufu iptal eder veya saklı payı koruyacak şekilde tasarrufu sınırlar.

2. Muvazaa Nedeniyle Tapu İptal ve Tescil Davası

Eğer miras bırakan, malvarlığını diğer mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla satış gibi göstermelik işlemlerle devretmişse, bu durumda muris muvazaasına dayanarak tapu iptali ve tescil davası açılabilir.

Muris Muvazaası Nedir?

Miras bırakanın, saklı paylı mirasçıların haklarını ihlal etmek amacıyla üçüncü kişilerle görünürde bir işlem yaparak malvarlığını devretmesi durumudur (örneğin, bağışlamayı satış gibi göstererek taşınmaz devri).

Davayı Kimler Açabilir?

Mirasçılar, muvazaalı işlemden zarar gördüklerini iddia ederek bu davayı açabilirler.

Dava Açma Süresi:

Tapu iptal ve tescil davası için herhangi bir zamanaşımı süresi yoktur. Ancak mirasın açılması ile birlikte tereke mallarının devredilmesi durumunda, hak kaybını önlemek için dava zamanında açılmalıdır.

Yetkili Mahkeme:

Taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesi

Sonuç:

Mahkeme, muvazaalı işlemi iptal eder ve taşınmazı terekeye iade eder.

3. Tereke Tespit Davası

Eğer miras bırakan, ölümünden önce malvarlığını saklayarak ya da devrederek mirasçılardan mal kaçırmışsa, mirasçılar tereke tespit davası açabilir.

Amaç:

Miras bırakanın gerçek malvarlığının tespit edilmesi ve terekeye dahil edilmesi.

Yetkili Mahkeme:

Miras bırakanın son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesi.

4. Alacak Davası

Eğer miras bırakan, ölümünden önce bir mirasçıya veya üçüncü kişilere haksız bir şekilde mal kazandırmışsa, diğer mirasçılar alacak davası açarak bu malın karşılığını terekeye dahil etmeyi talep edebilirler.